Alle kindercentra worden jaarlijks bezocht. Hoe uitgebreid het onderzoek is verschilt. Per jaar wordt bij de helft van de geregistreerde gastouders een onderzoek uitgevoerd.
Na een onderzoek adviseert de toezichthouder de gemeente. Bijvoorbeeld om wel of niet te handhaven.
Op verschillende momenten voert de toezichthouder van de GGD een onderzoek uit:
Onderzoek voor registratie
Ieder nieuw kindercentrum, gastouderbureau en nieuwe gastouder is verplicht zich te melden bij de gemeente. Gastouders melden zich aan via een gastouderbureau. De gemeente registreert de melding. En vraagt de GGD een onderzoek uit te voeren. De GGD onderzoekt of de opvang van start kan gaan. De GGD maakt dan een inschatting of kan worden voldaan aan de kwaliteitseisen uit de Wet kinderopvang.
Binnen tien weken besluit de gemeente of het kindercentrum, gastouderbureau of gastouder wordt geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK).
Kindercentra zijn verplicht om wijzigingen te melden bij de gemeente. Bij een verhuizing of houderwijziging vindt opnieuw een onderzoek voor registratie plaats.
Onderzoek na registratie
Binnen drie maanden na de start van een nieuw kindercentrum voert de GGD opnieuw een onderzoek uit.
Jaarlijks onderzoek
Het jaarlijks onderzoek wordt uitgevoerd op basis van een risico-inschatting; minder toezicht waar mogelijk en meer toezicht waar nodig. Na een onderzoek maakt de toezichthouder een risicoprofiel. Het risicoprofiel geeft een kleur: groen, geel, oranje of rood. De kleur geeft aan hoe uitgebreid een kindercentrum wordt onderzocht.
Ziet de toezichthouder een tekortkoming tijdens het inspectiebezoek, dan kan soms een herstelaanbod worden gedaan. De houder krijgt dan de mogelijkheid de tekortkoming binnen de termijn van het onderzoek op te lossen. Hiermee wordt de kwaliteit van de opvang bevorderd en kan handhaving in sommige gevallen voorkomen worden. Het is de professionele afweging van de toezichthouder om te bepalen of dit mogelijk is.
Incidenteel onderzoek
Naar aanleiding van klachten, of een aanpassing van het aantal kindplaatsen kan een gemeente de GGD vragen een extra inspectie uit te voeren.
Nader onderzoek
Als er tijdens een inspectie tekortkomingen waren dan kan de gemeente de GGD vragen een nader onderzoek uit te voeren. De toezichthouder beoordeelt de onderdelen opnieuw om te kijken of de tekortkomingen zijn hersteld.